#4 , 29 okt 2016 21:47
Je mag alles schrijven zo lang het om fictie gaat. Die mag gebaseerd zijn op ware feiten of personen. Als je zegt en duidelijk genoeg maakt dat het om een verhaal gaat, is dat jouw visie en niemand kan worden vervolgd vanwege zijn zienswijze.
Zo is de moeder van Dimitri Verhulst er niet in geslaagd zijn debuut uit de handel te laten nemen. Ze spande een proces in omdat zijn verhaal volgens haar autobiografisch was en de moeder (die er niet goed vanaf komt) zelfs dezelfde naam draagt als zij. Het gaat echter om een literaire verwerking, dus verloor ze ook in beroep.
Blijkbaar zijn andere familieleden van Verhulst evenmin te spreken over de manier waarop ze worden afgeschilderd in 'De helaasheid der dingen', maar hij heeft nu eenmaal het recht om zijn jeugd en zijn ervaringen als bron voor zijn literaire werk te gebruiken. En om de personages te noemen zoals hij wil, toevallig zoals zijn echte nonkels of ook niet. Zo lang het om een roman gaat...
Mocht Verhulst een autobiografie schrijven, is er nog niets aan de hand als hij duidelijk stelt dat het om zijn eigen visie op de feiten gaat.
Anders is het, als hij zou claimen niets dan de waarheid te schrijven.
Schrijven dat je een bepaalde persoon nooit hebt betrouwd, is niet strafbaar. Schrijf je daarentegen in een niet-fictief geschrift dat een bepaald iemand een dief is, dan moet je dat kunnen bewijzen. Zo niet, is dat laster.
Dit gezegd zijnde, kan natuurlijk iedereen die zich in jouw geschrift onheus afgeschilderd voelt, klacht indienen, fictie of niet. Dat heeft Herman Brusselmans mogen ondervinden toen Ann Demeulemeester hem een proces aandeed. Hij heeft haar, dacht ik, uiteindelijk een schadevergoeding moeten betalen wegens reputatieschade. Maar het is haar niet gelukt om de roman uit de handel te laten nemen. Wel tijdelijk, wat in beroep is teruggedraaid omdat de rechter bezwaarlijk een boek kan censureren of tegen de vrijheid van meningsuiting kan ingaan.
Zelfs als men je in wezen niks kan maken, kan dit toch heel wat stress, slapeloze nachten en advocatenkosten opleveren, dus ga je best omzichtig te werk.