#3 , 20 dec 2014 03:00
Een hartslag is niet enkel vast te stellen met stethoscoop. En als men over dood spreekt, dan is het niet puur het hart dat stil staat, maar is het hersendood. Een stilstaand hart is een doodsoorzaak, maar geen definitie van dood. Denk maar aan de mensen die een hartstilstand hebben en gereanimeerd worden. Om dood vast te stellen, kan men meerdere zaken doen.
1) de pols meten. Als men die niet vindt, dan is er mogelijks sprake van een hartstilstand (in de praktijk kan men niet altijd een polsslag duidelijk voelen, vergeet dat het makkelijker is te voelen naar de aanwezigheid dan naar de afwezigheid, dus enige ervaring van de arts is nodig).
2) men kan zoals u zegt met de stethoscoop proberen luisteren naar het hart. Neemt men niets waar, kan er een hartstilstand zijn.
3) zoaks hierboven vermeld, zoeken naar tekenen van hersendood. Zonder hersendood kan men nog succesvol reanimeren (maarmet hoge kans op hersenletsels, en niemand zou iemand die aan natuurlijke dood sterft reanimeren denk ik), maar met hersendood is het uitgesloten ooit nog leven te krijgen in het lichaam, tenzij men de vitale functies machinaal overneemt. Hier is een sterke link naar coma, waar de hersenen niet dood zijn, maar de vitale lichaamsfuncties soms wel overgenomen worden door machines.
En zo zullen ze nog wel trukjes en methodes zijn om de dood vast te stellen.
Daarnaast worden aan artsen en medische hulpverleners (verpleegkundigen, redders...) aangeleerd waarop te letten indien men iemand met mogelijks een hartstilstand tegen komt: tekenen van circulatie. Deze theorie gaat over het redden van levens, niet het bepalen van de dood, maar is handig meegenomen om uit te leggen zodat men iets meer begrijpt over het scheiden van dood en leven. Een hartstilstand is namelijk geen rechtstreekse dood. Een hartstilstand leidt tot een circulatiestilstand. Hierdoor raken voedingsstoffen en zuurstof niet naar de vitale organen, en raken de afvalstoffen en CO2 daar niet weg. Bij reanimeren maakt men kunstmatig een circulatie, zonder dat het hart zelf klopt. Maar wat bepaald het succes van reanimeren? Hoe lang de persoon er al ligt. Als hij voor u voeten neervalt en je direct ingrijpt, is de kans veel groter dat hij het overleeft dan dat je hem toevallig ergens ziet liggen. Bij gebrek aan reanimatie, zullen uiteindelijk de vitale organen en de hersenen beschadigd raken. Zo treed hersendood op. Hoe kan men een circulatiestilstand bemerken? Het typische beeld van met uw oor boven de mond en neus proberen ademhaling te horen en kijken naar de borstkas of die op en neer gaat. Dat is de snelste manier, vaststellen of er wel ademhaling is. Want zonder ademhaling, ook geen verse zuurstof in de longen, en nog veel belangrijker geen CO2 uit de longen, en zo zullen de hersenen zuurstof tekort krijgen, en zullen ook de hartspiercellen zuurstof tekort krijgen en afsterven. Als je als arts geen tekenen van circulatie ziet (wetende dat de patiënt al stervende lag, en je geen ademhaling hoort, geen beweging van de borstkas ziet) en er zeker van bent dat die situatie al langer dan 9 minuten duurt, kunt u bijna zeker zijn van een circulatiestilstand en dus het daaraan gekoppelde gevolg hersendood. Daarnaast zie je ook het bleker worden en het kouder aanvoelen verschijnen, wat ook een teken is van het stilvallen van de bloedcirculatie.
Vooral dat er vermeld staat 'was stervende' zal er zeker voor zorgen dat ze geen grootschalig onderzoek met electrocardiogrammen en circulatiemeters enzo gaan doen, want men wist dat de kans groot was dat ze zou sterven. Een simpele kijk naar tekenen van gebrek van circulatie volstaat voor de meeste mensen om vast te stellen dat de stervende persoon overleden is. Daarnaast kan men nog altijd voor de zekerheid eens met de stethoscoop luisteren of er daadwerkelijk geen hartslag meer is, of naar de ogen kijken om hersendood vast te stellen.
Daarnaast, indien u niet akkoord bent met de handelswijze van de arts, dan is dat net iets moeilijker dan een buur aanklagen met nachtlawaai. Volgens de wetgeving hebben artsen namelijk het statuut van een professie. Dat zit heel moeilijk in elkaar. En volgens mij zou aanklagen al zeker niets opleveren, aangezien u moeilijk kan aantonen dat de arts niet in eer en geweten heeft gehandeld en of dat die grove beroepskosten heeft gemaakt. Maar ik kan mij natuurlijk vergissen hierrond, maar dan zal toch veel afhangen van de interpretatie van de advocaten en de rechters van deze situatie.
Dus een kort antwoord: dit is niet echt een vreemde zaak. En al zeker niet als er een zekere tijd zat tussen het vaststellen van de hartstilstand door de verpleegkundige en het aankomen van de arts (niet elk rusthuis heeft 24/24 een arts). Verpleegkundigen zijn ook getraind om circulatiestilstand vast te stellen (op zijn minst moeten die dat kunnen voor reanimatie). De arts zal het document in eer en geweten hebben ondertekend, ervan uit gaande dat de verpleegkundige niet met de stethoscoop op het been het hart beluisterde... U zegt dat hij geen stethoscoop heeft gebruikt. Hoe weet u dit? Was u erbij toen hij de overledenen onderzocht? Wat heeft hij dan wel gedaan? Want uw beschuldiging dat hij geen onderzoek heeft verricht moet toch op iets gegrond zijn?