vruchtgebruik afstaan, successierechten kinderen

[shanas]

In 1983 heeft mijn vadereen huis gekocht. Hij heeft toen een testament gemaakt waarin hij aan mijn moeder het vruchtgebruik gaf. Mijn ouders waren niet getrouwd.
In 1992 is mijn moeder van hem weggegaan. Vanaf dan wou hij het testament laten vernietigen, maar hij heeft dit uit nonchalance nooit gedaan. Ook omdat mijn moeder toch nooit gebruik zou maken van het vruchtgebruik en het huis voor de kinderen was.
Mijn vader is onlangs overleden. Nu blijkt dat mijn moeder 52 % successierechten moet betalen op haar erfenis, het vruchtgebruik op de eigendom van mijn vader. Mijn moeder wil geen gebruik maken van het vruchtgebruik. Is het mogelijk dat ze hier afstand van neemt? Of dit aan de kinderen schenkt? Hoeveel succesierechten moeten wij als kinderen dan betalen?
Klopt het dat wij nog steeds zo'n hoog percentage succesierechten moeten betalen, ook als mijn moeder haar erfenis weigert? volgens de notaris moeten we als het huis voor 250 000 € verkocht wordt in totaal 69 300 € successierechten betalen. Ook als mijn moeder haar erfenis weigert. Zonder testament zou dit maar 13 500 € geweest zijn.

[wolf2]

In de veronderstelling dat uw vader in het Vlaams Gewest woonde de laatste 5 jaar:

ik vermoed dat uw notaris het bestaan van artikel 50, 2de lid Wetboek Successierechten (Vl.) vergeet:

- uw ouders zijn ex-feitelijk samenwoners
- met gemeenschappelijke kinderen.

Bijgevolg 'geniet' moeder de tarieven voor gehuwden (behalve dan de vrijstelling gezinswoning, die bestond niet meer).


Artikel 50, 2de lid (Vl.):

Een verkrijging tussen uit de echt gescheiden of van tafel en bed gescheiden personen en een verkrijging tussen ex-samenwonenden wordt alleen indien er gemeenschappelijke afstammelingen zijn gelijkgesteld met een verkrijging tussen echtgenoten of tussen samenwonenden. De ex-samenwonende legataris moet om het voordeel van de gelijkstelling te genieten bewijzen dat hij met de erflater heeft samengewoond overeenkomstig de bepalingen van boek III, titel Vbis, van het burgerlijk wetboek, of, door alle middelen maar met uitzondering van de eed, dat hij met de erflater gedurende minstens één jaar ononderbroken een gemeenschappelijke huishouding heeft gevoerd.

(PS boek III, titel Vbis, van het burgerlijk wetboek = wettelijke samenwoning; dat bestond toen nog niet)

**************************

Anderzijds is het wel zo dat een verwerping door een erfgenaam nooit aanleiding kan geven tot een mindere totale opbrengst voor de staat. Als moeder zou verwerpen, zullen de anderen haar successierechten moeten betalen als dit lager zou uitvallen.

Vruchtgebruik kan eenvoudig en gratis worden opgezegd (dat is geen schenking; geen akte nodig).

[wanton]

Ik denk dat uw moeder tussen 50 en 55 jaar is. Dan betekent die 52 % de waarde die aan het vruchtgebruik gegeven wordt. Gezien deze leeftijd wordt de waarde van het vruchtgebruik berekend als 52 % van de totale waarde , hier 130000 €. Moeder wordt belast , zoals wolf zegt wegens 'gemeenschappelijke kinderen ' als samenwoner en betaalt 8.700 €. De 3 kinderen betalen samen 3.600 €. Die 12.300 € zal de ontvanger altijd willen als successierechten voor het huis.
Moeder heeft dus recht om de huur te innen , levenslang. Wenst zij afstand te doen van haar vruchtgebruik moet dit via een notaris-akte.

[shanas]

Dat heeft de notaris inderdaad niet verteld. Mijn vader woonde inderdaad in het Vlaamse Gewest en mijn moeder is 53 dus dat maakt wel een serieus verschil.
Bedankt!

[wolf2]

Was die notaris gevestigd in het 'Brussels' of in het Vlaams Gewest?

[shanas]

In het Vlaams Gewest, Overijse.

Krijgt de notaris misschien een hogere provisie als wij meer successierechten moeten betalen?

Is een uittreksel van de bevolking dan voldoende om aan te tonen dat mijn moeder 15 jaar heeft samengewoond met mijn vader?

[wolf2]

"Is een uittreksel van de bevolking dan voldoende om aan te tonen dat mijn moeder 15 jaar heeft samengewoond met mijn vader?"


Ik dacht van wel; de administratie was vroeger strenger maar ik geloof dat men daar nu een vermoeden voor heeft ingebouwd: wie samenwoonde, had ook een huishouding samen tenzij de ontvanger het tegendeel kan bewijzen.
Maar ik ken de laatste interne (!) richtlijnen niet meer; het lijkt me echter een onmogelijke zaak nog zoiets te bewijzen van 10 - 20 - 50 jaar geleden.