#4 , 05 jul 2020 20:50
Ik maak even deze veronderstelling: uw opa en oma bezaten samen een huis. Ze hadden geen huwelijkscontract en geen een van de twee had een testament. En de 4 kinderen van uw opa waren gemeenschappelijke kinderen met uw oma. En uw ouders hadden geen huwelijkscontract en uw moeder had geen testament.
Dat maakt het iets gemakkelijker om uw situatie toe te lichten.
En zelfs als het niet zo was, kan het dienen als voorbeeld.
1) Oma sterft.
De helft van het huis blijft bij opa.
De andere helft valt in de erfenis van oma: het vruchtgebruik daarvan gaat naar opa; elk kind erft 1/8ste blote eigendom van het huis.
Opa heeft sinds dan 1/2 volle eigendom + 1/2 vruchtgebruik op dat huis.
2) Uw moeder sterft.
In haar erfenis zit 1/8ste blote eigendom van dat huis.
U erft 1/16de blote eigendom van het huis; net zoals uw zuster.
Uw vader erft het volledige vruchtgebruik van haar erfenis. Ook het vruchtgebruik op 1/8ste van dat huis, maar in een soort slapende toestand. Er kunnen namelijk twee zaken gebeuren (die men 6 jaar geleden nog niet kon voorspellen):
2a) uw opa sterft terwijl uw vader nog leeft. Dan wordt uw vader de nieuwe vruchtgebruiker van dat 1/8ste van het huis. Zie verder onder 3, want dat is wat gebeurd is.
2b) uw vader sterft terwijl uw opa nog leeft (minst waarschijnlijk). Dan zal hij nooit dat 1/8ste vruchtgebruik "in handen krijgen" tijdens zijn leven. Als nadien uw opa zal sterven, worden de blote eigendom van u en uw zus volle eigendom (elk 1/16de). Maar dat is dus niet gebeurd.
Uw vader werd dus een eventuele vruchtgebruiker. Sommigen noemen dat een uitgesteld vruchtgebruik, maar dat is fout. Er is namelijk geen zekerheid dat hij ooit het vruchtgebruik zal hebben (in geval 2b). Er is dus geen uitstel, maar wel een eventualiteit.
Een eventuele vruchtgebruiker betaalt geen erfbelasting op dat eventueel "deel".
3) Uw opa sterft.
In zijn erfenis zit: 1/2 volle eigendom + 1/2 vruchtgebruik op dat huis ?
Nee, dat is niet juist. Dat vruchtgebruik was namelijk een levenslang vruchtgebruik (zoals in de meeste gevallen). Het houdt dus op bij het overlijden. Waar gaat het naartoe?
3.1) voor 3/8sten dooft het uit. Uw tantes/ooms die elk 1/8ste blote eigendom bezaten, worden nu volle eigenaar (elk voor 1/8ste in het huis).
3.2) voor 1/8ste gaat het over naar uw vader. Uw vader is sindsdien de actuele vruchtgebruiker geworden van 1/8ste van het huis. Nu zal hij pas erfbelasting moeten betalen op dat stuk vruchtgebruik.
Wat zit er wel in zijn erfenis?
De 1/2 van het huis in volle eigendom.
Te verdelen als volgt:
- elke oom/tante erft 1/8ste volle eigendom van het huis
- uw en uw zus erven elk 1/16de volle eigendom van het huis.
4) Wie bezit er nu zakelijke rechten in het huis?
- elke oom/tante 1/4de in volle eigendom
- uw vader 1/8ste vruchtgebruik
- u en uw zuster elk 1/16de in volle eigendom + elk 1/16de in blote eigendom. Dit laatste zal volle eigendom worden als uw vader overlijdt terwijl u/uw zuster nog leeft.
-----------------
Er moeten nu twee nalatenschappen geregeld worden (o.a. het indienen van een fiscale aangifte):
- deze van uw opa (daar komt uw vader niet in voor),
- en deze van uw moeder moet herzien worden voor dat stuk vruchtgebruik (1/8ste van het huis) dat uw vader nu bezit.
Dit allemaal met de in het begin gemaakte veronderstellingen.