JuridischForum.be

Wie weet er raad?

Mijn moeder is reeds meer dan 10 jaar geleden overleden, en had mijn vader aangesteld als algemene legataris.
Wegens onenigheid onder de erfgenamen, werd er een boedelnotaris aangesteld door de rechtbank.
Wegens onverklaarbare redenen heeft deze boedelnotaris nog altijd (na meer dan 10 jaar) geen vereffeningverdeling gedaan van de nalatenschap van mijn moeder, en heeft mijn vader ook nooit het bezitsrecht gekregen over de nalatenschap van moeder niettegenstaande art. 1005BW. (Ik meen te moeten zeggen dat het notariële testament van moeder gepasseerd word)

Thans zijn er erfgenamen (B) die stellen dat wegens het overlijden van moeder , dat zij het volle eigendomsrecht hebben voor het reservatair deel, niettegenstaande er geen vereffeningverdeling gebeurde van de nalatenschap van moeder, en terwijl vader aangesteld werd als algemene legataris.

Mijn vader is overleden sedert een 5 tal jaar, en mijn vader stelde één erfgenaam (A) aan als algemene legataris.
Dezelfde notaris werd aangesteld door de rechtbank, als boedelnotaris voor de vereffeningverdeling voor de nalatenschap van vader.
Thans 5 jaar later stelt erfgenaam (B) nog altijd, dat door het overlijden van vader zij het volle eigendom geniet van het reservataire deel uit de nalatenschap van moeder, terwijl vader, bij notarieel testament van moeder aangesteld werd algemene legataris, doch dat tot op heden nog altijd geen vereffeningverdeling heeft plaats gevonden van de nalatenschap van moeder, desniettegenstaande art.1005 BW, en niettegenstaande aangesteld te zijn geweest als algemene legataris bij notarieel testament van moeder.

Desniettegenstaande dat de rechtbank geoordeeld heeft, dat als een algemene legataris tegelijk ook reservatair erfgenaam is, en geen afgifte dient gevraagd te worden, en dat het bezitsrecht in zijn totaliteit aan de algemene legataris behoort, die op zijn beurt de vereffeningverdeling moet bekrachtigen. Ik kan mij dan ook moeilijk van de indruk ontdoen dat de boedelnotaris ook het notariële testament van vader aan de kant laat liggen.

En dat alles desniettegenstaande dat erfgenaam (A), als algemene legataris werd aangesteld bij notarieel testament waarbij:
1. De algemene legataris (A) nog altijd niet het bezitsrecht verworven van de nalatenschap(pen)
2. Is er nog altijd geen vereffeningverdeling is plaats gevonden van de nalatenschappen van zowel vader als moeder, niettegenstaande het vele malen aandringen van erfgenaam (A) bij de boedelnotaris.
3. Dat er door de rechtbank een boedelnotaris werd aangesteld, voor de vereffening van beide nalatenschappen, maar zelfs na meer dan 10 jaar nog altijd niet werd uitgevoerd, niettegenstaande het vele aandringen bij de boedelnotaris.
4. dat de advocaat van erfgenaam (B) thans suggereert dat het tijd wordt erfgenaam (A) een toegeving zou doen, en afziet van zijn rechten (verklaard voor de boedelnotaris)
5. dat de boedelnotaris een voorstel van PV doet, die geen rekening houd met de notariële testamenten, waarbij men zou kunnen stellen dat dit voorstel van PV partijdig zou kunnen zijn.

Mijn advocaat stelt dat dit de normale gang van zaken is, doch kan ik mij niet voorstellen dat dit de normale gang van zaken is.
De kosten lopen op en blijkbaar is partij (B) enkel maar bereid iets te doen, als er ingegaan wordt op hun eisen, die tegengesteld zijn aan wat er in de notariële testamenten staat opgeschreven.

Wat staat er te doen?

“Art.1003.Een algemeen legaat is de uiterste wilsbeschikking waarbij de erflater aan een of meer personen de algemeenheid van de goederen geeft die hij bij zijn overlijden zal nalaten.Art.1004 Wanneer, bij het overlijden van de erflater, erfgenamen bestaan aan wie de wet een voorbehouden erfdeel op zijn goederen toekent, treden deze erfgenamen, door zijn dood, van rechtswege in het bezit van alle goederen van de nalatenschap; en de algemene legataris moet hun de afgifte van de in het testament begrepen goederen vragen.Art.1005.Evenwel heeft de algemene legataris in die gevallen het genot van de in het testament begrepen goederen, te rekenen van de dag van het overlijden, indien de vordering tot afgifte is ingesteld binnen het jaar na dit tijdstip; bij gebreke daarvan, vangt het genot eerst aan op de dag waarop de rechtsvordering is ingesteld of waarop de afgifte vrijwillig is toegestaan.”(B.W.=Burgerlijk Wetboek).

‘Mijn moeder is reeds meer dan 10 jaar geleden overleden, en had mijn vader aangesteld als algemene legataris‘ houdt in dat moeder kinderen had,zijnde ‘erfgenamen aan wie de wet een voorbehouden erfdeel op zijn goederen toekent‘. Ook vader-echtgenoot is zulke erfgenaam.

Deze erfgenamen traden dan van rechtswege in het bezit van alle goederen van de nalatenschap en de algemene legataris moet hun de afgifte van de in het testament begrepen goederen vragen. Vader-algemeen legataris diende dus ook aan moeders kinderen die afgifte te vragen.

“Art.913.De giften, hetzij bij akten onder de levenden, hetzij bij testament, mogen de helft van de goederen van de beschikker niet overschrijden, indien hij bij zijn overlijden slechts één kind achterlaat; een derde, indien hij twee kinderen achterlaat; een vierde, indien hij er drie of meer achterlaat....Art.920.Beschikkingen, hetzij onder de levenden, hetzij ter zake des doods, die het beschikbaar gedeelte overschrijden, kunnen na het openvallen van de erfenis tot dat gedeelte ingekort worden.”(B.W.).

Moeders kinderen konden de inkorting vorderen van het algemeen legaat dat moeders beschikbaar deel overschreed.

“Art.1219...§ 2. Ingeval de partijen het niet eens zijn, maakt de notaris een proces-verbaal van de beweringen en zwarigheden op in minuut. Binnen een maand legt hij ter griffie een uitgifte van dat proces-verbaal en van de staat van vereffening neer. Door die neerlegging wordt de zaak aanhangig bij de rechtbank, die binnen een maand ambtshalve de dag en het uur van de zitting bepaalt. De griffier roept de partijen op bij gerechtsbrief.”(Ger.W.=Gerechtelijk Wetboek).

Dat de erfgenamen het oneens zijn met de notariële staat van vereffening verantwoordt dus geen stilzitten.

“Art.1209.De rechtbank beslist over alle geschillen die bij haar aanhangig worden gemaakt, met dien verstande evenwel dat zij de oplossing kan uitstellen tot het vonnis van homologatie is gewezen...”(Ger.W.).

‘alle geschillen ‘ omvat ook de geschillen betreffende het stilzitten van de aangewezen notaris,wiens vervanging kan gevorderd worden.

Dit geldt ook voor de nalatenschap van vader.

In ieder geval bedankt voor de reactie.
Om het even in gewone mensentaal om te zetten:

Wat betreft de nalatenschap van mijn moeder, diende binnen de maand NA de aanstelling van de boedelnotaris, zelfs bij onenigheid tussen de erfgenamen, het dossier naar de rechtbank worden verwezen, die bij vonnis een vereffeningverdeling zou hebben laten uitvoeren.

Wat betreft de nalatenschap van mijn vader, diende binnen de maand NA de aanstelling van de boedelnotaris, zelfs bij onenigheid tussen de erfgenamen, het dossier naar de rechtbank worden verwezen, die bij vonnis een vereffeningverdeling zou hebben laten uitvoeren.

Ik moet dan concluderen dat de notaris die aangesteld werd door de rechtbank, eigenlijk in gebreke is gebleven, en het is in die context dan ook aangewezen, om vervanging te vragen van de notaris voor het uitvoeren van de vereffeningverdeling van de nalatenschappen.

Als bovenstaande redenering klopt, dan zijn er twee bijkomende vraagstukken in dit concreet geval:
1. Door het niet correct handelen van de notaris, die aangesteld werd door de rechtbank is er een grote schade ontstaan. Kan die schade op een of andere manier gerecupereerd worden van bijvoorbeeld de notaris of van zijn verzekering?

2. Aangezien vader als algemene legataris aangesteld werd in de nalatenschap van moeder, en aangezien dat de rechtbank reeds oordeelde dat een aangestelde legataris die tegelijk ook reservatair erfgenaam is geen afgifte dient te vragen, zou kunnen gesteld worden dat, aangezien er geen vereffeningverdeling gebeurde over de nalatenschap van moeder, het bezitsrecht nog altijd ten volle aan vader is, gezien er geen vereffeningverdeling heeft plaats gevonden van de nalatenschap van moeder.
Kan er dan gesteld worden dat de nalatenschap van vader, thans de totale nalatenschap behelst (die van vader en van moeder) en aangezien dat er 2 kinderen zijn, dat het reservataire gedeelte 1/3 bedraagt, zodat er voor de inkorting dient gesteld te worden dat er 2/3 aan de algemene legataris toekomt, en 1/3 aan de reservataire erfgenaam, met de waardebepalingen, te berekenen op datum overlijden van vader.

Ik zou het op prijs stellen om een mening te mogen horen om deze conclusie.

In ieder geval bedankt bij voorbaat voor elke reactie!