JuridischForum.be

Kan men het vruchtgebruik van een woning laten vastleggen in een testament ?

Mijn 50-jarige neef is onlangs totaal onverwacht overleden.

Hij woonde feitelijk samen (=zonder contract) met zijn vriendin.
Zij hadden samen geen kinderen, en zij ook geen uit vorige relaties.
Hij heeft een dochter en een kleinkind uit zijn eerste huwelijk.

Het koppel woonde samen in zijn huis, dat hij ingekocht had na zijn scheiding, en vrijwel de hele inboedel was van hem.

In zijn testament staat dat zijn vriendin, na zijn overlijden nog 5 jaar mag in zijn woning blijven wonen.

Zijn dochter en zijn ouders zien dit echter niet zitten en vragen zich af of dit wel wettelijk is.

De vader van mijn neef heeft dit huis voor een groot deel met eigen handen helpen bouwen, en begrijpt niet waarom zij als ouders, en dochter van de overledene het huis en de inboedel aan een niet-familielid moeten laten gedurende 5 jaar, zonder dat zij enig toezicht krijgen en zelfs de toegang ontzegd worden door de vriendin, om eventueel wat persoonlijke spullen van hun zoon/vader te gaan ophalen.

Hoewel de relatie tussen de vriendin en zijn familie vroeger goed ging, is er onenigheid ontstaan, toen bleek dat zij kort voor zijn overlijden, terwijl hij in coma in het ziekenhuis lag, grote sommen geld van zijn bankrekening gehaald heeft, die zij niet kan verantwoorden.
De ouders hebben immers alle ziekenhuiskosten en begrafeniskosten voor hun rekening genomen.

Logisch dus dat zij vrezen voor verdere misbruiken, terwijl hun kleindochter die wettelijk erfgenaam is, gedurende 5 jaar niet over de woning en inboedel van haar vader kan beschikken.

Indien er een vermoeden is dat de vriendin ongeoorloofd geld heeft afgenomen van de rekening, dan raad ik de familie aan een bankonderzoek uit te voeren.

Op het forum vind je hier voldoende informatie over. Geef mijn nicknaam maar in en je verkrijgt zeer veel informatie.

Je ouders zullen zich voor de rest toch moeten neerleggen bij het testament. Wettelijk is hier weinig tegen te doen. Je neef is trouens nog heel schappelijk geweest. Voor hetzelfde geld had hij ook de 1/2 van het huis kunnen wegschenken.

“Art.581.Vruchtgebruik kan worden gevestigd, of zuiver en eenvoudig, of voor een bepaalde tijd, of onder een voorwaarde.”(B.W.=Burgerlijk Wetboek).

Dit kan dus ook bij testament. Indien ‘zuiver en eenvoudig’ het beschikbaar gedeelte van de schenker zou overschrijden dan kan het vruchtgebruik gevestigd worden voor ‘een bepaalde tijd’, ZO dat het beschikbaar gedeelte niet wordt overschreden.

‘Er bestaat geen onverdeeldheid tussen de vruchtgebruiker en de blote eigenaar‘(Cass. 2 december 1880,Pas. 1881,I,72) zodat de blote eigenaars tegen de vruchtgebruiker geen toepassing kunnen maken van : “Art.815.Niemand kan worden genoodzaakt in onverdeeldheid te blijven; en de verdeling kan te allen tijde worden gevorderd...”(B.W.).

“Art.913.De giften, hetzij bij akten onder de levenden, hetzij bij testament, mogen de helft van de goederen van de beschikker niet overschrijden, indien hij bij zijn overlijden slechts één kind achterlaat; een derde, indien hij twee kinderen achterlaat; een vierde, indien hij er drie of meer achterlaat....Art.920.Beschikkingen, hetzij onder de levenden, hetzij ter zake des doods, die het beschikbaar gedeelte overschrijden, kunnen na het openvallen van de erfenis tot dat gedeelte ingekort worden.”(B.W.).

Ik ga ervan uit dat ‘Hij heeft een dochter en een kleinkind’ betekent dat de dochter moeder is van het kleinkind,wat dan inhoudt dat het beschikbaar deel van de overleden neef de helft van zijn goederen bedroeg.

Onderzoek of ‘dat zijn vriendin, na zijn overlijden nog 5 jaar mag in zijn woning blijven wonen‘ het beschikbaar deel van overleden neef al dan niet overschrijdt.

‘in zijn woning blijven wonen’ houdt niet noodzakelijk in dat dit ook het genot van de inboedel omvat.Dit dient dus nader onderzocht.

“Art.1993.Ieder lasthebber is gehouden rekenschap te geven van de uitvoering van zijn opdracht,en aan de lastgever verantwoording te doen van al hetgeen hij krachtens zijn volmacht ontvangen heeft...Art.2003.Lastgeving eindigt...Door de dood...van de lastgever...”(B.W.).

De erfgenaam van de lastgever,zijnde diens dochter, treedt in diens plaats en kan dus rekenschap en verantwoording eisen van de lasthebber alsmede informatie van de bank.

(Vroegere) bankverrichtingen kan u (laten) opsporen via:
*http://www.abb-bvb.be/gen/nl/index.html# > Praktische informatie > Opzoeken van een bankrekening na een overlijden.
of http://www.febelfin.be/febelfin/nl/Tot_ ... index.html

Dank voor de antwoorden.

Als ik het goed begrepen heb, komt het neer op het volgende :

Indien de totale erfenis van de dochter groter is dan de waarde van 5 jaar gratis wonen in de woning, is het testament geldig.

Maw : in de veronderstelling dat het huis volledig afbetaald is, en er geen andere schulden waren (wat ik vermoed), mag de vriendin gedurende 5 jaar het vruchtgebruik van de woning hebben.

Voor de inboedel moet er gekeken worden of die ook vermeld staat in het testament (dat werd mij niet specifiek meegedeeld).

Ik zal dit doorgeven aan de (bejaarde) ouders van mijn overleden neef, zodat zij dit samen met hun kleindochter (de dochter-erfgename) kunnen bekijken.
Voor de ten onrechte opgenomen geldsommen, had ik hun reeds gezegd dat zij deze konden terugvorderen.
Ik zal hen ook daarover uw info-adressen doorgeven.

Mvg.