JuridischForum.be

Het hiernavolgend geval wordt mij voorgelegd voor advies:

Een belgisch koppel woonde in Frankrijk. De man is enkele maanden geleden overleden. Het gezin heeft drie zonen, allen wonend in België. Ondertussen is de moeder terug naar België gekomen en verblijft nu in een 'Home' voor bejaarden dicht bij haar zonen.

Hoe dient de erfenis geregeld te worden? Termijn van aangifte en waar deze doen?

Ik lees op de site van 'begium.be' hetgeen volgt:

"Als de overledene in het buitenland woonde, moet u zich richten tot het bevoegde registratiekantoor van de gemeente of stad waar zijn onroerende goederen zich bevonden."

Maar het probleem is dat zij geen onroerende goederen in België hebben. Wel woonden zij in een huis in Frankrijk, dat de moeder zojuist verkocht heeft vooraleer naar belgië terug te keren.

Een "Belgisch koppel": de nationaliteit speelt hier geen rol.

Waar woonde de man op datum van zijn overlijden?
Waar had hij een bank? Waar kwamen zijn verjaardagskaartjes toe? Waar sliep hij? Waar ging hij naar de kapper? Naar waar ging hij terug na een vakantiereis? Met andere woorden: waar leefde hij?

Dat land (ik vermoed Frankrijk op basis van de schaarse informatie) is zijn land van woonplaats. Een aangifte in Frankrijk zal moeten worden ingediend - in principe - door de weduwe en de kinderen. Die termijn ken ik niet. Aan te geven: het huis in Frankrijk, de bezittingen in dat land, de bezittingen in België en elders in de wereld.

De woonplaats van moeder NU speelt geen rol (haar woonplaats TOEN ook niet).

De woonplaats van de andere erfgenamen speelt geen rol.

Als hij geen onroerende goederen in België bezat, moet er helemaal geen (bijkomende) aangifte in België gebeuren.

********************

Moeder schijnt NU in België te wonen voor de fiscus. Als zij zou overlijden binnen de 3 jaar na de datum van de verkoopakte van het huis in FR, moet die ontvangen prijs aangegeven worden OF moet er bewezen worden waar het geld naar toe is.
Moeder kan niet beter doen dan een boekhouding bijhouden van de besteding van dat geld. Wellicht zal ze in het rusthuis haar geld "opeten". Die boekhouding kan dan best gaan over al haar maandelijkse inkomsten en uitgaven.
Na die drie jaar stopt ze daar best nog niet onmiddellijk mee, want als de ontvanger weet krijgt van een stand van een rekening bvb. 2 jaar na die verkoop maar 1 1/2 jaar voor haar overlijden, dan loopt er opnieuw een termijn van 3 jaar maar dan vanaf die rekeningstand.

Hoe dan ook:
- hopelijk mag ze nog lang leven uiteraard
- maar de erfgenamen kunnen zich nu al verdiepen in het besproken artikel 108 Wetboek Successierechten.

“Art.78.§1.De erfopvolging wordt beheerst door het recht van de Staat op wiens grondgebied de overledene bij zijn overlijden zijn gewone verblijfplaats had.§2.De vererving van onroerende goederen wordt beheerst door het recht van de Staat op wiens grondgebied het onroerend goed is gelegen...“(Wetboek Internationaal Privaat Recht 16 juli 2004).

Uit ‘Een belgisch koppel woonde in Frankrijk‘ leid ik af dat de overledene bij zijn overlijden zijn gewone verblijfplaats in Frankrijk had,zodat zijn erfopvolging wordt beheerst door het recht van Frankrijk. Dit geldt ook voor het huis in Frankrijk. U dient zich dus enkel te wenden tot de Franse autoriteiten.