Is dit in praktijk een 'scheiding van goederen met schenking aan de langstlevende' ?

[Rica]

Graag een vraagje i.v.m. het volgende:
De moeder van een vriendin is overleden. Haar ouders waren gehuwd met een huwelijkscontract scheiding van goederen.
In het contract staat verder bepaald: " In aanmerking van hun huwelijk doen de aanstaande echtgenoten, de eerststervende aan de langstlevende van hen, doch slechts voor het geval dat zij niet gescheiden zijn, noch van T en B, wederzijds en onwederroepelijk gift onder levenden, hetgeen zij wederkerig aannemen: Ingeval er bij het overlijden van de eerststervende kinderen of afstammelingen van hen uit het tegenwoordig huwelijk bestaan, van het grootste beschikbaar gedeelte, zo in vollen eigendom als in vruchtgebruik, waarover de ten zijnen sterfdage bestaande wetten hem zullen toelaten in voordeel van de langstlevende te beschikken, vrij van borgstelling voor wat het vruchtgebruik aangaat, maar op last van getrouwen inventaris te doen opmaken".
(Het huwelijkscontract vermeldt naast de persoonlijke voorwerpen en kleding van de moeder, roerende goederen ter waarde van een 20.000 Bef. in haar bezit vóór het huwelijk in 1950).

Mijn vriendin zegt dat haar moeder haar altijd heeft gezegd dat ze gehuwd waren met een huwelijkscontract "scheiding van goederen en schenking aan de langstlevende". Is dit, voor wat de 'praktijk' betreft een "correcte vertaling"?
Redeneren we correct dat alles wat haar moeder had en gemeenschappelijk werd beheerd, nu volledig in volle eigendom naar haar vader gaat en dat de kinderen nu nog niets erven? (Het onroerend goed staat op naam van haar vader).
Hartelijk dank voor informatie!

[asperger]

Grootst beschikbaar gedeelte hangt af van het aantal kinderen.
Hoeveel kinderen zijn er?

[Rica]

Er zijn 2 kinderen. Maar het betreft hier geen testament (waar het beschikbaar deel 1/3 zou zijn), maar een huwelijkscontract.

[asperger]

waarover de ten zijnen sterfdage bestaande wetten hem zullen toelaten in voordeel van de langstlevende te beschikken

Ik veronderstel dat bedoeld wordt "testamentair te beschikken" op ogenblik van overlijden (indien er kinderen zouden zijn).
Zoniet heeft die clausule niet veel zin.

[wanton]

De echtgenoot behoudt zijn eigen goederen. De goederen van de overledene worden gelijk vererfd tussen de twee kinderen en de echtgenoot, waarbij deze laatste het vruchtgebruik heeft over alle goederen. Het is de huidige wetgeving die één en ander regelt. De clausule 'langst leeft, al heeft' kan niet bij scheiding van goederen.
Al straf dat de woning op naam staat van vader alleen, is daar een reden voor?
Bij dergelijke contracten is het nogal dikwijls dat de eerststervende niets of weinig heeft, en de LLE alles opstrijkt zonder erfbelasting. Veelal ten nadele van de kinderen.

[Rica]

De clausule 'langst leeft, al heeft' kan inderdaad niet bij scheiding van goederen, gezien het slaat op het gemeenschappelijk vermogen.
Vandaar dat wij als volgt hadden geredeneerd:
Bij scheiding van goederen kan men nu wel, als een huwelijksvoordeel (verblijvingsbeding), àlles (indien er geen kinderen uit een andere relatie zijn, want dan geldt een plafond) aan de LLE toebedelen. Dat kon m.i. niet in 1950, toen het huwelijkscontract werd opgesteld.
Vandaar dat wij interpreteerden dat het grootst beschikbaar gedeelte waarover de wet nu toelaat bij huwelijkscontract over te beschikken in het voordeel van de LLE, àlles is, gezien dit als huwelijksvoordeel nu wel mogelijk is ook voor een huwelijkscontract scheiding van goederen (alhoewel m.i. niet expliciet bepaald in de wet).
Foutieve interpretatie blijkbaar - houdt ze helemaal geen steek?

[asperger]

Vanwaar haal je het dat een verblijvingsbeding niet meer beperkt zou zijn tot de gemeenschappelijke goederen?
Ik begrijp het niet....

[Rica]

Ik sprak over het "gemeenschappelijk vermogen", wat er niet is bij een stelsel van scheiding van goederen.
Ik kan het natuurlijk verkeerd begrijpen, maar Ik lees in een arrest van het Hof van Beroep Antwerpen (5/10/2004):

"Overwegende dat er voor de stelsels van scheiding van goederen inzake de kwalificatie als huwelijksvoordeel geen uitdrukkelijk wettelijke bepalingen zijn, hetgeen echter niet betekent dat er enkel sprake zou zijn van huwelijksvoordelen bij een stelsel van gemeenschap van goederen.
Dat er, inderdaad, sprake is van een huwelijksvoordeel, ongeacht het huwelijksvermogensstelsel, telkens een echtgenoot een voordeel bekomt uit de werking, samenstelling of verdeling van het huwelijksvermogensstelsel, waarbij deze echtgenoot huwelijkse aanwinsten verkrijgt, ook al zijn dit alle aanwinsten (uitz 'plafond' art 1465 B.W.) of ook al vallen deze aanwinsten niet in een gemeenschappelijk vermogen.
Dat er immers geen enkele reden is te eisen dat de aanwinsten eerst in een gemeenschap zouden moeten gebracht worden om ze dan bij helften te verdelen of onder bezwarende titel bij wijze van huwelijksvoordeel toe te delen aan de LLE.
Dat derhalve ook in een stelsel van scheiding van goederen een huwelijksvoordeel voorligt telkens een beding ertoe leidt dat de LLE de helft dan wel alle aanwinsten (behoudens bij kinderen uit een ander bed) verkrijgt. (Met verwijzing naar prof. Casman).
Dat de aanwinsten alle goederen zijn tijdens het huwelijk verworven onder bezwarende titel, waarvan niet wordt bewezen dat zij een belegging of wederbelegging uitmaken van tegenwoordige of toekomstige goederen. ...

Gezien een verblijvingsbeding als huwelijksvoordeel nu wel mogelijk is bij scheiding van goederen interpreteerden wij dat dit "het grootst beschikbaar deel" zou zijn dat aan de LLE zou kunnen toebedeeld worden volgens de geldende wetgeving op datum van overlijden van de eerststervende, zijnde een beding in het huwelijkscontract ... ??

[wanton]

idd : geldende wetgeving op datum van overlijden. Dit betekent dat de twee kinderen samen 2/3 ( in blote eigendom) zullen erven

Men kan mi, zelfs niet in een huwelijkscontract, beslissen wat er met de goederen van de partner zal gebeuren.

[Rica]

Kan men in een huwelijkscontract, d.m.v. een verblijvingsbeding bijvoorbeeld, dan niet beslissen dat de goederen van de eerststervende naar de LLE gaan, Wanton?
(Maar we zullen wel verkeerd redeneren, maar ik wou de denkpiste toch even proberen te volgen en de denkfout zoeken)...

[wanton]

Ja, maar men beslist gezamenlijk over de gezamenlijke goederen , de gemeenschap. Niet over de eigen goederen. Bij scheiding van goederen is er geen gemeenschap.
In de aangehaalde casus is er een testament verwerkt in het contract, wegens die scheiding van goederen. Dan moet, zoals steeds bij een testament, men de wettelijke regeling volgen, volgens de wetgeving op de datum van overlijden

[wolf2]

Een gifte tussen echtgenoten (GTE) heeft kenmerken gemeenschappelijk met een testament: X bepaalt daarin wat er moet gebeuren met de goederen van zijn nalatenschap (*). Diegene die het voordeel krijgt van een GTE kan er éénzijdig aan verzaken (verwerpen), net zoals bij een testament. En diegene die geeft kan het eenzijdig opzeggen, net zoals bij een testament.

Maar als ik trouw, en ik besluit om zoveel mogelijk van mijn nalatenschap aan mijn echtgenoot te geven op voorwaarde dat mijn echtgenoot dat ook doet, hoe kan ik me er dan van verzekeren dat de andere dat niet heeft opgezegd achter mijn rug?
Door wederzijdse GTE te maken die men in een huwelijkscontract opneemt. Om een contract te wijzigen moet men immers met twee zijn...
Bijgevolg bestaat de volgende huwelijkscontracten:
- deze waarin men de verdeling regelt van het gemeenschappelijk vermogen (GV) (bvb. een verblijvingsbeding; of een verdeling bij helften)
- deze waarin men de genoemde wederzijdse GTE opneemt (en niets zegt over de verdeling van het GV)
- deze die iets regelen over het GV, gevolgd door wederzijdse GTE.

Bijna altijd staan de artikelen in een HK van de laatstgenoemde soort in deze volgorde:
- soort stelsel
- verdeling bij overlijden en in andere gevallen
- wederzijdse GTE.

Bij scheiding van goederen zal er enkel staan:
- soort stelsel
- wederzijdse GTE.
Dat is wat er in het start-item staat. De wederzijdse GTE zal anders zijn naargelang er afstammelingen zijn of niet. De voorbehouden delen van een nalatenschap moet je zowel toepassen bij een testament als bij een GTE. De genoemde kinderen erven dus wel (het minimum, in blote eigendom).


(*) wat is de nalatenschap? Een deel van het GV (variërend van 0 tot 100%, meestal 50%) PLUS het eigen vermogen.

[Rica]

Dank Wanton en Wolf2! Het is mij nu duidelijk.