Erfenisdeel bij echtscheiding

[Trickster]

In 1999, na 33 jaar huwelijk met gemeenschap van goederen besloot mijn moeder de echtelijke woning te verlaten en een nieuw leven te beginnen.
De feitelijke scheiding werd in 2001 uitgesproken, pas begin 2009 volgde de definitieve uitspraak van echtscheiding. Toch is de verdeling van de roerende en onroerende discussie nog niet rond. Gedurende heel die periode is mijn vader in het huis blijven wonen. Mijn vader wil immers het echtelijke huis niet verkopen waardoor de notaris nu genoodzaakt is het dossier over te hevelen aan de rechtbank.

Mijn moeder daarentegen wil de zaak afronden en eist daarbij al waar zij recht op zou hebben:
- een bezettingsvergoeding van € 600/maand (bedrag dat door de notaris werd vastgelegd) gedurende al die jaren dat mijn vader in het echtelijke huis is blijven wonen (in totaal zo'n € 72000)
- de helft van het kapitaal dat hij ontving van een groepsverzekering (€ 50.000)
- de helft van het bedrag van de verkoop van de woning (geschat op +/- € 100.000)
Alles bijeen geteld eist mijn moeder zo'n € 222.000.

Mijn moeder is zwaar gehandicapt, kampt met gezondheidsproblemen en leeft van een invaliditeitsuitkering in een sociale woning waar zij +/- € 250/maand huur betaald. Bovendien zou ze erin geslaagd zijn schulden aan te gaan in afwachting van het kapitaal dat ze hoopt te ontvangen van de verdeling.

Wanneer het huis verkocht wordt, en mijn vader dient al datgene wat ze eist aan haar te betalen, heeft mijn vader helemaal niets meer en dreigt er nog beslag gelegd te worden op zijn pensioensuitkering. Een harde klap voor iemand die heel zijn leven niet alleen hard heeft gewerkt maar bovendien eigenhandig het echtelijke huis heeft gebouwd. Bovendien heeft hij dit huis gebouwd met als grootste wens dat dit huis later aan zijn kinderen zou toekomen.

Daar mijn vader alles dreigt kwijt te raken, en ik als enig kind het erfenisdeel van mijn vader waar ik recht op zou hebben bij zijn overlijden zie verdwijnen, is mijn vraag de volgende:

Kan ik vroegtijdig aanspraak maken op zijn erfenisdeel en aan mijn moeder dit opeisen (via gerechtelijke procedure)?

Een tweede vraag is de volgende: hoe kan ik voorkomen dat ik later insta voor de schulden van mijn ouders?

[eylis]

trickster:
wat bedoel je met de zin dat de feitelijke scheiding in 2001 werd uitgesproken? voor zover ik weet is een feitelijke scheiding iets dat men gewoon doet. (dat wordt niet door een rechtbank uitgesproken)
Alleen de WETTELIJKE scheiding wordt uitgesproken in een vonnis.

wat de verdeling van de goederen betreft uit een huwelijk met gemeenschap van goederen:
als het huis aangekocht is tijdens het huwelijk met gelden uit dat huwelijk zal dat inderdaad in twee verdeeld worden: het gedeelte van je vader en het gedeelte van je moeder;
Later erf je dan van beiden jouw erfenis: dus het erfrecht blijft gelden.
De helft van de groepsverzekering: hangt af van wat voor verzekering het is en wanneer en hoe ze is afgesloten: maar ze heeft zeker recht op de helft van de aangroeipremies tijdens het huwelijk.

Een bezettingsvergoeding (of vergoeding genotsderving) van de gezinswoning is ook redelijk: immers: je moeder heeft het genot van de gezinswoning moeten derven.
Als ik het optelsommetje goed begrijp, vraagt ze overal de helft van: dan schiet er voor je vader toch ook overal de helft van over voor hem?
Je vader zla niet kunnen hardmaken dat hij het huis niet wxil verkopen: als het gebouwd is tijdens het huwelijk is het van hen beiden: en dan moet het verdeeld worden, dacht ik toch.

Je mag er echter niet vanuit gaan dat je erfdeel reeds bij leven van je ouders aan jou rechtmatig toekomt. als zij nog leven zijn hun gelden en goederen nog hun bezittingen en kunnen ze bepalen wat ze met hun geld doen: als ze dat nodig hebben om mee te leven en het is opgeleefd bij hun dood, dan is dat zo.

Vergeet niet dat als je moeder behoeftig zou worden, jij onderhoudsplichtig zou zijn voor haar.
Dus wees blij dat ze haar aandeel uit de verdeling krijgt: ze heeft daar eigenlijk gewoon recht op en ze kan er van leven.zo ook je vader die dan ook zijn deel krijgt.
Het huis ovehouden na pensionering is overigens voor veel mensen niet mogelijk: vaak wordt het verkocht om in een rusthuis te kunnen verblijven.

[roharro]

Kan ik vroegtijdig aanspraak maken op zijn erfenisdeel en aan mijn moeder dit opeisen (via gerechtelijke procedure)?
Het antwoord is eenvoudig: neen dat gaat niet.

[wanton]

Het bedrag van de bezettingsvergoeding is mi. te veel. 600 € per maand is een (vrij hoge) huur voor een gezinswoning. Maar vader is als mede-eigenaar toch ook begunstigde van die huur. Daarom : de helft is ook al mooi.
Het recht op de helft van de groepsverzekering , eigenlijk van de afkoopwaarde op moment van feitelijke scheiding, heb ik elders uitgelegd.
De helft van de verkoop van het huis is ook normaal.
Zolang uw ouders leven kan jij uw deel van de erfenis niet opvragen. En indien zij in een rusthuis terecht komen en hun kapitaal is opgebruikt , zal men bij U komen en uw onderhoudsbijdrage opeisen. Ik denk niet dat U daar onderuit kan, sorry!

[Trickster]

Hartelijk dank voor het antwoord.

Dat ik onderhoudsplichtig ben tov mijn ouders is nu eenmaal bij wet bepaald. Spijtig genoeg ben ik enig kind en met een zwaar behoevende moeder kan deze onderhoudsplicht serieus oplopen. Mijn moeder heeft, (heb ik uit goede bron vernomen), reeds schulden aangegaan, ook bij het ocmw. Dat ze haar deel eist is één zaak uit de echtscheiding en daar heeft ze recht op, maar ik heb geen zin om voor haar nog onderhoudsgelden te betalen als ze een behoorlijke som aan geld gedurende haar 'goede' levensjaren verbrast. Tenslotte ben ik alleenstaande en heb ik hard moeten werken voor hetgene wat ik nu heb. Al heeft ze bij haar overlijden nog enkele miljoenen, die wil ik niet. Ik wil enkel beschermen tegen haar wanbeheer van gelden.

Is er geen enkele procedure om te voorkomen dat ik voor haar moet opdraaien? Ik denk dan meer in de richting van onterving en dergelijke?

[roharro]

Is er geen enkele procedure om te voorkomen dat ik voor haar moet opdraaien? Ik denk dan meer in de richting van onterving en dergelijke?
Helaas niet in dit geval. Onterven gaat niet en zou ook uw onderhoudsplicht niet teniet doen.
Er is wel een limiet op het onderhoudsgeld dat u eventueel ooit zou moeten betalen: het hangt af van uw inkomen en er is ook een absoluut maximum.