Het probleem is dat er ook meer langetermijnbeslissingen zouden moeten genomen worden, beslissingen die belangrijk zijn voor de generaties die na ons komen, en ook voor de rest van de wereld. Het langetermijndenken is in onze politieke structuur te ver zoek, want met een (op korte termijn) onpopulaire maar noodzakelijke maatregel haal je hier de volgende verkiezingen niet.
Directe democratie komt, dankzij de steeds dieper gaande informatisering, dichter en dichter bij een reële mogelijkheid. Maar ook dan dient men op te passen voor excessen of beïnvloeding. Een directe democratie zonder controlerend, soms sturend, organisme lijkt me een utopie.
Ik woonde lang geleden een tijd in Zweden waar ook veel meer referenda gehouden worden en die werden daar natuurlijk enorm politiek ondersteund met campagnes vergelijkbaar met die van verkiezingen. Elke partij wil dan ook haar mening door de strotten van de mensen duwen en hen overtuigen om ja of nee te stemmen. Ik heb er genoeg mensen tijdens een dergelijke campagne van mening zien veranderen omdat 'hun partij' een andere opinie had. Wat stelt een referendum dan nog voor?
Zal meer directe democratie het populisme niet in de hand werken?
De volksraadpleging over het BAM-tracé in Antwerpen werd als voorbeeld genoemd maar was in se een apolitiek vraagstuk. Binnen partijen liepen de meningen erover uiteen en het had niets met rechts of links te maken. Het was wel een boeiende periode die al begonnen was toen we nog in de fase van de petitie zaten (tekenen of niet tekenen?), daarna volgde de lange aanloop naar de volksraadpleging zelf.
Ik heb zelden zoveel weten discussiëren onder vrienden en aan de cafétoog (heftige discussies tot ruzies toe). En ja, we vonden het een feest van de democratie.
