---
1. Srinivasa Ramanujan (1887–1920)Achtergrond: Groeide op in armoede in India, met beperkte toegang tot formeel onderwijs.
Zelfstudie: Leerde uit tweedehandsboeken en ontwikkelde duizenden formules zelf.
Bijdragen: Getaltheorie, elliptische functies, mock theta-functies.
Erkenning: Werd uiteindelijk erkend door G.H. Hardy van Cambridge, die zijn werk “van ongekende originaliteit” noemde.
---
2. Évariste Galois (1811–1832)Achtergrond: Formeel wel geschoold, maar conflicten met het onderwijssysteem en vroege dood op 20-jarige leeftijd.
Zelfstudie: Ontwikkelde Galoistheorie praktisch zelfstandig.
Bijdragen: Grondlegger van de groepentheorie; loste het eeuwenoude probleem van de oplosbaarheid van algebraïsche vergelijkingen.
Erkenning: Pas postuum erkend – zijn ideeën legden de basis voor abstracte algebra.
---
3. Niels Henrik Abel (1802–1829)Achtergrond: Noor, met minimale middelen, en veel van zijn werk werd aanvankelijk afgewezen.
Zelfstudie: Voerde veel wiskundige ontdekkingen uit voor hij formeel erkend werd.
Bijdragen: Theorie van algebraïsche functies, Abel-vergelijking, Abelgroepen.
---
4. George Green (1793–1841)Achtergrond: Molenaar zonder universitaire opleiding tot zijn 40ste.
Zelfstudie: Schreef An Essay on the Application of Mathematical Analysis to the Theories of Electricity and Magnetism geheel zelfstandig.
Bijdragen: Legde fundamenten voor vectoranalyse, wat cruciaal werd voor fysica.
Erkenning: Werd pas veel later erkend; zijn werk inspireerde Maxwell en Kelvin.
---
5. Benjamin Banneker (1731–1806)Achtergrond: Afro-Amerikaanse autodidact in koloniale VS, formeel nauwelijks geschoold.
Zelfstudie: Leerde astronomie en wiskunde met beperkte middelen.
Bijdragen: Voorspelde zonsverduisteringen, schreef almanakken, en hielp bij landmeting van Washington D.C.
---
6. Sofja Kovalevskaja (1850–1891)Achtergrond: Vrouw in het tsaristische Rusland, uitgesloten van officiële universiteiten.
Zelfstudie: Leerde calculus van illegale boeken en schreven via privéleraren.
Bijdragen: Partial differentiaalvergelijkingen, draaiing van starre lichamen.
Erkenning: Eerste vrouw met een hoogleraarschap in wiskunde in Europa (Zweden).
---
7. Richard Dedekind (1831–1916)Achtergrond: Had formele scholing, maar ontwikkelde zijn ideeën onafhankelijk van zijn leermeesters.
Zelfstudie: Zijn creatie van de Dedekind-snijder (voor het rigorose begrip van reële getallen) was een zuiver intellectuele, persoonlijke oefening.
Bijdragen: Fundamenteel voor moderne analyse en verzamelingenleer.
---
8. John Wallis (1616–1703)Achtergrond: Kreeg wel formeel onderwijs, maar leerde veel wiskunde zelf als kind.
Zelfstudie: Vertaalde zelf werken van Archimedes, leerde algebra autodidactisch.
Bijdragen: Oneindige reeksen, integraalrekening avant la lettre.
---
9. Kurt Gödel (1906–1978)Niet volledig autodidact, maar veel van zijn revolutionaire inzichten (onvolledigheidsstellingen) kwamen voort uit onafhankelijk, abstract denkwerk buiten de mainstream.
Zijn filosofische en logische werk werd soms als "buiten het instituut" gezien.
---
10. Leonardo da Pisa (Fibonacci) (ca. 1170–1250)Achtergrond: Geen formele universitaire scholing zoals we die nu kennen.
Zelfstudie: Leerde wiskunde door reizen en studie van Arabische bronnen.
Bijdragen: Introduceerde het Arabisch-Hindoestaanse getallenstelsel in Europa, en natuurlijk de Fibonacci-reeks.
---
Reflectie:Wiskunde is bij uitstek een veld waar zuivere ideeën, helderheid van denken en originaliteit zwaarder wegen dan diploma’s. De geschiedenis toont dat velen die via zelfstudie werkten — ondanks tegenwerking of uitsluiting — blijvende impact hebben gehad. Sommige van deze mensen werden pas laat of zelfs postuum erkend.
Paul