JuridischForum.be

Ik ken een handelaar die geen cash geld aanvaardt. Enkel bancontact en proton. Doordat er sprake is dat Proton afgeschaft wordt (is dit nu werkelijk het geval sinds 1 januari?) wil hij zijn kosten inperken door ofwel een 10-beurtenkaart vooraf te kopen en dus verleent de klant hem gratis krediet of wanneer je met bancontact beneden een bedrag koopt, moet je extra kosten betalen om zijn extra kosten zelf te betalen.
Is dit wettelijk?

De handelaar moet het geld aanvaarden, hij kan wel een uitzondering doen bv. geen briefjes boven de 50 euro.
het gaat hier wel over euro's.
Anders zou ik dan ergens anders gaan winkelen.
Als jullie dat allemaal zouden gaan doen dan zal hij wel veranderen.
Wat wel is dat kleinhandelaars een kleine kost aanrekenen als het met bankaart te betalen is.
Die systemen moeten zij voor betalen en voor een kleinhandelaar is het duur.

Mvgrt jan1978

Zo heb ik een 5 tal jaren meegemaakt in een restaurant dat de uitbater geen bancontact aanvaarde. Hij had zogezegd geen toestel. Toevallig had ik niet genoeg cash geld bij me en wilde dus betalen met de kaart, en dat ging dus niet. Restauranthouden wilde me ook niet laten gaan om aan een automaat geld af te halen. Ik zegde dat hij dan maar de politie moest bellen, want dat ik daar terplaatse onmogelijk geld kon gaan drukken.
En plots kwam daar uit het niets een bancontact apparaatje tevoorschijn. Hij moest het wel nog aansluiten.
Ik denk dat hij vooral bang was, moest de politie erbij komen, betrapte te worden op zwartwerk, want de rekening was neergeschreven op een stukje papier uit een schoolschrift, en een BTW bonnetje heb ik ook nooit gezien.
Het was nochtans een restaurant dat in de regio zeer goed staat aangeschreven.

Ken ook een flink aantal winkels in het Brusselse die geen cash meer aanvaarden.

De handelaar moet het geld aanvaarden, hij kan wel een uitzondering doen bv. geen briefjes boven de 50 euro.

Wettelijke basis?

Cash, bankbiljetten en munten is een wettig betaalmiddel en mag niet geweigerd worden. Er zijn slechts enkele uitzonderingen waarbij een handelaar of schuldeiser een betaling met cash mag weigeren:

uit veiligheidsoverwegingen. De handelaar moet in dat geval duidelijk afficheren welke biljetten hij niet aanvaardt;
wanneer uw eurobiljet niet in verhouding staat tot uw aankoop. U wil bv. een pakje kauwgum betalen met een briefje van 200 of 500 euro;
wanneer de handelaar onvoldoende cash geld heeft om u het verschil terug te betalen;
wanneer de handelaar het vermoeden heeft dat het bankbiljet vals is.

Een schuldeiser of handelaar mag wel andere betaalmiddelen, zoals bv. uw betaalkaart of een overschrijving, weigeren. Het moet dan duidelijk aangekondigd zijn dat hij die betaalmiddelen niet aanvaardt.
Om fraude en de omloop van zwart geld te bestrijden, heeft de overheid beslist om het gebruik van cash geld te beperken:

Binnen de wettelijk vastgestelde grens van 15 000 euro (wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het
gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme,
gewijzigd door de wet van 12 januari 2004) is de voorafgaande weigering van elke betaling in contanten
strijdig met het
begrip van wettige betaalkracht
. De Europese regelgeving (i.c. Artikel 10 van de
Europese verordening nr. 974/98 van 3 mei 1998 over de invoering van de euro), bepaalt dat de in euro
luidende bankbiljetten de enige zijn die wettige betaalkracht hebben in alle Lidstaten die deel uitmaken
van de eurozone. Dit begrip van de wettige betaalkracht, dat ligt tussen de gedwongen betaalkracht
(waarbij geen enkele afwijking bij overeenkomst wordt toegestaan) en de vrije betaalkracht (waarbij aan
contanten geen groter bevrijdend karakter toegekend worden dan aan andere betaalmiddelen), vindt men
eveneens terug in de meeste landen van de eurozone. De wettige betaalkracht van betaalmiddelen heeft
naar Belgisch recht voor gevolg dat de schuldeiser van een geldsom er in principe toe gehouden is om
deze betaalmiddelen te aanvaarden als wettelijke betaling aangezien het gebruik ervan in alle
omstandigheden een bevrijdend karakter heeft. Partijen kunnen niettemin vrij overeenkomen over
alternatieve betaalwijzen; zij kunnen zelfs in onderlinge overeenstemming afwijken van de voorgaande
regel en bij wijze van uitzondering de betaling van de geldschuld aan de hand van contanten uitsluiten.
Uit voormeld begrip van wettige betaalkracht vloeit tevens voort dat elke verhoging van de te betalen
prijs indien de consument contant wenst te betalen, strijdig is met artikel 3 van de WHPC.
Doorgaans volstaat het gezond verstand van consumenten en verkopers om problemen te voorkomen.
Wanneer de consument het bedrag van zijn aankoop wenst te betalen in contanten, zal de verkoper de
hem aldus aangeboden biljetten slechts weigeren op grond van objectieve criteria (die vaak overigens
niet worden betwist door de consument). Zoniet zou het alsnog kunnen gaan om een daad die strijdig is
met de eerlijke handelsgebruiken waardoor de verkoper de economische belangen van één of meer
consumenten schaadt (artikel 94 van de WHPC, bijvoorbeeld een illegale verkoopweigering) of zelfs om
een onrechtmatig beding (artikel 31 van de WHPC).
2
Het meest evidente objectieve criterium op grond waarvan een eventuele weigering van bepaalde
coupures gewettigd kan geschieden, is de
afbreuk aan het beginsel van de evenredigheid
. Een klant die
een laaggeprijsd product betaalt met een coupure waarvan de nominale waarde aanzienlijk hoger is,
brengt inderdaad ongemakken, kosten en risico's teweeg voor de verkoper. Wanneer deze bankbiljetten
aanvaardt waarvan de waarde kennelijk niet in evenredigheid staat tot het te betalen bedrag, ziet hij of zij
zich verplicht om een aanzienlijk volume aan wisselgeld terug te geven, in die mate dat de mogelijkheid
om geld terug te geven aan de volgende klanten in het gedrang komt, of dat hij of zij zich verplicht ziet om
een ongewoon grote voorraad kasgeld bij te houden om dit risico af te wenden, wat een voor de hand
liggend veiligheidsprobleem kan scheppen. Ter informatie: wat de grote coupures betreft (500 of
200 euro) zal een verkoper van een onevenredigheid mogen uitgaan wanneer het te betalen bedrag
minder dan 50 procent van de waarde van de gebruikte coupure bedraagt. Buiten de onevenredigheid
tussen de waarde van de aangeboden coupure en deze van het te betalen bedrag, kunnen andere factoren
in aanmerking worden genomen om de geldigheid te beoordelen van een dergelijke weigering. Men denke
hier in het bijzonder aan de gemiddelde waarde van de producten die de verkoper te koop stelt, evenals
het gemiddeld bedrag van de aankopen die gewoonlijk contant worden betaald bij deze verkoper. Die
criteria laten inderdaad toe om het volume aan kasgeld te bepalen dat de verkoper normaliter dient aan
te houden. Een verkoper die binnen de perken van voormelde criteria blijft is tot geen voorafgaande
informatie gehouden.
Een ander criterium dat een eventuele weigering kan rechtvaardigen, is een
uitzonderlijke en tijdelijke
veiligheidsreden
, zoals bv. een of meerdere overvallen op of diefstallen bij een verkoper of in de naaste
omgeving. Het aanhouden door een verkoper van een aanzienlijk volume aan kasgeld kan hem of zijn
werknemers in bepaalde uitzonderlijke omstandigheden blootstellen aan een ernstig veiligheidsrisico. In
dergelijk geval past het om voorafgaand het cliënteel van de weigering op de hoogte te brengen. De
verkoper die van deze afwijking wenst gebruik te maken, zal zulks op leesbare en ondubbelzinnige wijze
moeten aankondigen met affiches aangebracht aan de ingang van de zaak evenals in de onmiddellijke
nabijheid van de kassa's. Deze affiches kunnen luiden in de volgende zin: "om veiligheidsredenen
aanvaardt deze winkel tijdelijk geen betalingen in contanten".
Tot slot spreekt het voor zich dat een verkoper een biljet mag weigeren wanneer een onderzoek volgens
de door de ECB aanbevolen "voel, kijk, kantel, vergelijk"-methode hem ernstige redenen geeft om te
denken dat het om een
vals biljet
gaat.
Bij klachten zal de algemene directie Regulering en Organisatie van de Markt van de FOD Economie,
KMO, Middenstand en Energie worden ingeschakeld om de praktische omzetting van deze criteria te
evalueren. Meer informatie kan bij die FOD worden verkregen.